| [MÁI ẤM RHM K34] - Pokemon
 Quản Trị Viên
|   
Tuổi : 34
Tổng số bài gửi : 83
Points : 268
Ngày tham gia : 30/07/2011
Đến từ : chau thanh-tien giang
 |
|
 Tiêu đề: Dinh Dưỡng Với Bệnh Của Răng | |
| |  | |  |  | Tiêu đề: Dinh Dưỡng Với Bệnh Của Răng
 | |  | | [You must be registered and logged in to see this image.]
Từ thời cổ La Mã, Hy Lạp, các thầy
thuốc đã thấy có sư liên hệ giữa thức ăn và bệnh của răng. Vào thế kỷ
thứ 3 trước công nguyên, Aristotle quả quyết là ăn trái vả (figs) là một trong những nguyên nhân làm hư răng
- Ngày nay, nhiều nghiên cứu đã chứng minh sự ăn uống và thực phẩm có
vai trò lớn đối với quá trình mọc răng, sự vững chắc của răng cũng như
các bệnh răng-miệng.
Thành phần dinh dưỡng của một món ăn, cách tiêu thụ món ăn đó cũng có
thể ngăn ngừa hoặc gây ra bệnh cho hàm răng. Ngược lại, tình trạng tốt
xấu của răng- miệng cũng có ảnh hưởng vào sự dinh dưỡng của cơ thể.
Quá trình mọc răng
- Con người có hai thời kỳ tạo răng. Ngay từ khi bào thai mới được
hai, ba tháng, răng đã bắt đầu thành hình. Sau khi sanh, từ tuổi 6 tháng
tới 30 tháng, răng nhú ra và tăng trưởng.
- Đây là lớp răng sữa gồm có mười chiếc cho cả hàm trên và hàm dưới.
Rồi tới khoảng 6 tuổi thì răng vĩnh viễn thành hình với toàn bộ từ 28
tới 32 chiếc, tùy theo 4 chiếc răng khôn có chịu ló đầu ra hay không.
Các chất dinh dưỡng mà người mẹ tiêu thụ cần đầy đủ cho sự cấu tạo và tăng trưởng của thai nhi.
Đạm, chất căn bản của mọi loại tế bào, trong đó có răng, là chất phải có trong thời kỳ mẹ mang thai.
Bình thường, bà mẹ ăn khoảng 50gr đạm một ngày. Giai đoạn mang thai
cần ăn thêm 10gr đạm để nuôi thai nhi. Thiếu đạm, răng sữa có thể không
nhú được mà sau này còn dễ bị hư răng.
- Người mẹ cũng cần tăng số lượng calcium trong thực phẩm lên khoảng
1200mg mỗi ngày để giúp thai nhi tạo mầm răng. Thiếu calcium trong thời
kỳ tạo răng và tạo xương hàm đều đưa tới răng không hoàn chỉnh, quá liền
với nhau hoặc kém phẩm chất.
Mẹ cũng cần gia tăng sinh tố D để calcium dễ được ruột hấp thụ. Thiếu sinh tố D, men răng xấu, có vết rạn dễ đưa tới hư răng.
Sinh tố C kích thích sản xuất chất tạo keo collagen mà chất này rất cần thiết cho việc tạo chất ngà răng (dentin) .
Sinh tố A để tạo chất keratin cho men răng (enamel). Thiếu sinh tố A
làm men nứt, xương hàm kém phát triển khiến cho răng mọc không ngay
hàng.
Fluor làm cứng răng trong thời kỳ tạo răng và để ngừa hư răng sau này.
Iod giúp răng mau nhú ra.
- Nói chung về dinh dưỡng, người mẹ phải tiêu thụ thêm khoảng 300
calori mỗi ngày, với các thực phẩm đa dạng, đầy đủ chất dinh dưỡng.
Người mẹ cũng không nên dùng một vài thứ trong khi có thai để tránh ảnh
hưởng tới thai nhi. Thí dụ như không uống thuốc Tetracycline để răng con
không mang mầu vàng xỉn vĩnh viễn. Và sau khi đứa trẻ chào đời cho tới
suốt quá trình lớn lên và phát triển, sự vững chắc và toàn vẹn của răng
tùy thuộc rất nhiều vào chế đô dinh dưỡng. Răng có thể bị [You must be registered and logged in to see this link.], rụng; [You must be registered and logged in to see this link.] có thể bị viêm làm hư hao tới răng.
[You must be registered and logged in to see this link.]
- Năm 1986, khi khai quật mấy ngôi mộ cũ ở Ai Cập, các nhà khảo cổ
thấy một hàm răng có chiếc răng được nhét một mẩu kim loại vào thân
răng. Các chuyên gia suy luận rằng, người quá cố này nhét mẩu kim loại
vào răng để ngăn sâu khỏi vào nằm trong đó mà phá răng hoặc mảnh kim
loại đựoc dung để trám [You must be registered and logged in to see this link.]. Như vậy thì bệnh [You must be registered and logged in to see this link.] không phải là mới lạ, mà vốn đã có tự ngàn xưa.
Ngày nay, y khoa học đã làm sáng tỏ nhiều vấn đề liên quan đến bệnh [You must be registered and logged in to see this link.], nêu ra các nguyên nhân gây [You must be registered and logged in to see this link.] cũng như có nhiều phương thức phòng ngừa hữu hiệu.
Diễn tiến của quá trình [You must be registered and logged in to see this link.]
- [You must be registered and logged in to see this link.] là một loại bệnh nhiễm khuẩn. Quan sát các động vật không có vi khuẩn trong miệng đều cho thấy rằng chúng rất ít bị [You must be registered and logged in to see this link.]. Trong bệnh này, các sản phẩm chuyển hóa acid hữu cơ sinh ra do tác dụng của vi khuẩn trên thực phẩm dính kẹt trong [You must be registered and logged in to see this link.], làm tiêu hao dần dần khoáng chất calcium ở men răng. Từ đó răng bị phá hủy dần dần.
[You must be registered and logged in to see this link.]
có thể xẩy ra cho bất cứ răng nào trong miệng cũng như bất cứ phần nào
của răng. Răng mới mọc dễ hư hơn răng đã có từ lâu, vì thế khi mới mọc
răng sữa hoặc răng thường đều cần đựơc săn sóc kỹ lưỡng hơn. Vi sinh vật
trong miệng làm hư răng nhiều nhất là loại Streptococcus Mutans, rồi
đến loại Lactobacillus casein và Streptocoocus sanguis.
Quá trình [You must be registered and logged in to see this link.] diễn ra như sau :
- Sau khi ăn một món thực phẩm nào đó, thì một phần nhỏ thực phẩm dính
lại trên răng hoặc giữa các kẽ răng, tạo ra một mảng bựa (plaque). Bựa
này là môi trường dinh dưỡng tốt cho vi khuẩn sinh sản. Bựa là hỗn hợp
của 70% vi khuẩn và 30% chất đường, acid. Sau đó, calcium sẽ đóng lên
bựa, trở nên cứng hơn, bám chặt vào răng và nướu răng. Tại đó, vi khuẩn
làm thực phẩm lên men, tạo ra acid lactic. Acid ăn mòn chất bảo vệ men
răng, vi khuẩn xâm nhập được vào cấu tạo răng để hủy hoại.
Thời điểm tác hại mạnh nhất là nửa giờ sau khi ăn, khi mà mức độ acid
lên rất cao. Diễn tiến này xẩy ra rất âm thầm, đôi khi kéo dài cả vài
năm và không gây đau đớn cho nạn nhân cho tới khi răng sún, răng rơi.
Dinh dưỡng với [You must be registered and logged in to see this link.]
- Thực phẩm các loại khi kẹt lại trong răng đều bị vi khuẩn chuyển hóa. Thời gian thực phẩm ở [You must be registered and logged in to see this link.]
càng lâu thì lại càng có hại. Carbohydrat dễ lên men như các loại đường
sucrose, fructose, maltose, lactose; mật ong, đường vàng, mật mía; trái
cây tươi, khô hoặc đóng hộp; nước ngọt ...đều là những món ăn ưa thích
của vi khuẩn. Chỉ một chút đường trong bánh kẹo cũng đủ làm cho các món
này dính lâu trong miệng, tạo điều kiện thuận lợi cho tác dụng của vi
khuẩn.
Quan sát cho thấy người hay dùng chất ngọt bị hư răng nhiều gấp 12
lần người ít dùng. Đường hóa học saccharin, aspartame, cyclamate không
làm hư răng; đường xylitol, sorbitol trong rượu không lên men lại được
coi như bảo vệ răng.
Chất đạm trong thịt, trứng, cá; chất béo, vài loại pho mát có tác
dụng bảo vệ răng khỏi sâu. Chất béo tạo ra một lớp dầu mỏng che răng nên
có tác dụng làm giảm tác dụng của đường, làm giảm độ dính của thực phẩm
vào [You must be registered and logged in to see this link.].
Thực phẩm có nhiều xơ như dưa gang, rau riếp ...giúp làm sạch răng và
loại bỏ mảng bựa vôi. Thực phẩm vô hại cho răng là loại khi ăn không làm
tăng nồng độ acid của nước miếng.
Ăn uống nhiều lần (ăn vặt) trong ngày cũng làm thay đổi độ acid/kiềm của nước miếng và ảnh hưởng tới sự [You must be registered and logged in to see this link.].
Thí dụ ăn năm cái kẹo một lúc rồi súc miệng thì ít có hại hơn là lai
rai ăn số kẹo đó trong ngày. Ăn quà vặt cũng là một nguy cơ [You must be registered and logged in to see this link.]
vì độ acid trong miệng lên cao nhiều lần trong ngày. Cần nhớ là mỗi lần
một lượng nhỏ carbohydrat dễ lên men được đưa vào miệng là độ acid
trong nước miếng tăng lên cao và ăn mòn men răng.
Thực phẩm ăn xen kẽ cũng có ảnh hưởng tới khả năng gây [You must be registered and logged in to see this link.]. Thực phẩm gây [You must be registered and logged in to see this link.] mà ăn xen kẽ với thực phẩm không gây [You must be registered and logged in to see this link.] thì sẽ tốt hơn. Chuối thường hay dính răng, dễ đưa đến [You must be registered and logged in to see this link.],
nhưng khi ăn kèm theo uống sữa thì tác dụng xấu giảm đi. Tráng miệng
với miếng bánh ga- tô dính răng mà sau đó lại nhai miếng pho mát Thụy sĩ
thì miệng sạch mau hơn. Sữa có nhiều calcium, phosphore nên có tác dụng
trung hòa với thực phẩm dễ gây [You must be registered and logged in to see this link.], như đường.
Dạng lỏng hay đặc của thực phẩm cũng là một yếu tố quan trọng.
- Thực phẩm lỏng rời miệng mau hơn món ăn đặc nên độ acid cũng thấp
hơn. Một cục kẹo cứng ngậm trong miệng cho tan dần tạo ra môi trường
thuận lợi cho vi sinh vật. Kẹo cao su không đường nhai lâu làm tăng nước
miếng và rửa sạch răng. Ngô rang có nhiều chất xơ, ít carbohydrat lên
men cho nên đều tốt cho răng.
Nước miếng có vai trò quan trọng trong sự tiêu hóa cũng như bảo vệ
răng. Có ba tuyến nước miếng là tuyến mang tai, tuyến dưới lưỡi và tuyến
dưới hàm. Nước bọt có tính kiềm mà nhiệm vụ chính là giữ độ ẩm cho
miệng, giúp tiêu hóa thực phẩm, giảm thay đổi acid trong miệng và tiêu
hóa tinh bột. Nước bọt có nhiều calcium và phosphore nên trung hòa acid
do vi khuẩn tạo ra. Sự nhai, ngửi hoặc nhìn thấy món ăn ngon thơm đều
làm chẩy nước miếng.
Sự tiết nước miếng giảm khi ngủ nên miệng thường khô. Nước miếng cũng
giảm trong một vài chứng bệnh hoặc do tác dụng của vài dược phẩm như
thuốc trị kinh phong, trầm cảm, dị ứng, cao huyết áp, thuốc có chất á
phiện, các tia phóng xạ trị liệu.
Phòng ngừa [You must be registered and logged in to see this link.]
có thể xẩy ra ở mọi lứa tuổi, nhứt là khi còn thơ ấu. Sự chăm sóc những
răng sữa liên quan đặc biệt tới sự tăng trưởng của hàm răng khôn sau
này. Răng sữa giúp trẻ nhai thực phẩm, giữ cho hàm ở vị trí tốt cho răng
vĩnh viễn. Răng tạm thời mà rụng sớm thì khoảng trống sẽ bị các răng
khác lấp vào và choán chỗ của răng khôn. Răng sữa có thể bị hư khi mới
hai tuổi, vì thế cha mẹ cần lưu ý chăm sóc răng cho con.
Về dinh dưỡng, nên cẩn thận với thực phẩm có nhiều đường ngọt.
- Mặc dù đường ngọt đã được chứng minh là nguy cơ số một gây sâu răng,
nhưng khuynh hướng chung của chúng ta vẫn là thích các món ăn ngọt.
Khuynh hướng này đặc biệt nguy hiểm ở [You must be registered and logged in to see this link.] đang độ tuổi phát triển, khi chưa có ý thức tự bảo vệ trong việc chọn lựa món ăn tốt cho sức khỏe.
Nhiều bà mẹ dùng viên kẹo ngọt để khen thưởng con. Nhiều người cho
con bú bình nước pha với đường, thay cho sữa. Có bà mẹ lại nhúng cái núm
vú cao su vào mật ong rồi cho con ngậm.Tất cả đều là nguy cơ dễ dàng
làm hỏng những chiếc răng non.
Khi ngủ, không nên cho ngậm bình sữa, vì có thể trẻ không nuốt hết,
sữa đọng trong miệng và là môi trường tốt cho vi khuẩn. Nên cho bé ngậm
núm giả hoặc ngậm bình nước lã, nếu thấy cần.
Ngoài việc sữa mẹ có nhiều chất bổ dưỡng, con hút núm vú mẹ còn giúp hàm răng ngay ngắn hơn. [You must be registered and logged in to see this link.]
cần chế độ ăn uống hợp lý, đa dạng với đầy đủ calcium, phosphore để đáp
ứng nhu cầu tăng trưởng của răng. Fluoride, một hóa chất ngăn ngừa sâu
răng rất công hiệu, cũng cần được hiện diện trong thực phẩm, nước uống.
Cha mẹ cần hướng dẫn [You must be registered and logged in to see this link.]
trong việc giữ gìn vệ sinh răng, cách dùng bàn chải, giây cọ răng
(flossing). Bàn chải nên thay mới khi không còn bảo đảm làm sạch răng,
và cần được thường xuyên rửa kỹ để loại bỏ thực phẩm cũng như vi khuẩn
dính vào.
Vệ sinh [You must be registered and logged in to see this link.], nói chung, gồm có:
- Đánh răng mỗi ngày hai lần, nhất là sau bữa ăn.
- Súc miệng sau khi ăn hoặc uống .
- Nhai kẹo cao su không đường trong 15 phút sau bữa ăn để nước miếng ra nhiều .
- Cọ khe răng mỗi ngày hai lần.
- Dùng kem đánh răng có fluoride .
- Súc miệng bằng dung dịch chlorexidine.
- Bớt ăn thực phẩm ngọt hoặc có nhiều carbohydrate dễ lên men.
- Các khoa học gia hiện đang tìm kiếm loại vaccin để ngăn ngừa sâu
răng. Hy vọng trong tương lai gần, vaccin này sẽ được bào chế. Bác sĩ [You must be registered and logged in to see this link.]
Jeffry Hillman của Đại Học Florida đang nghiên cứu thay đổi biến dị của
vi khuẩn Streptococcus mutans khiến chúng không còn khả năng gây sâu
răng nữa.
Bệnh [You must be registered and logged in to see this link.] (Periodontal disease)
[You must be registered and logged in to see this link.] là các mô nâng đỡ và gắn răng, gồm có nướu (gum), màng [You must be registered and logged in to see this link.] (periodontal membrane), xương ổ răng (alveolair bone) và xi măng (cementum).
Bệnh của [You must be registered and logged in to see this link.] là nguyên nhân quan trọng của sự rụng răng sau tuổi 35-40. Ở tuổi này, có tới 75% người mắc bệnh [You must be registered and logged in to see this link.]. Nguy cơ hàng đầu của bệnh [You must be registered and logged in to see this link.] là không giữ gìn vệ sinh [You must be registered and logged in to see this link.].
[You must be registered and logged in to see this link.] là bệnh nhiễm vi khuẩn.
- Có hai loại chính là viêm nớu (gingivitis) và viêm hủy hoại các mô
nâng đỡ răng (periodontitis) . Viêm nướu răng có thể điều trị được và
cần được điều trị ngay để tránh bệnh trầm trọng hơn cho mô nâng đỡ và sự
rụng răng. Khởi đầu của bệnh [You must be registered and logged in to see this link.]
là mảng bựa (plaque) bám trên ranh giới răng và nướu mà thành phần cấu
tạo có vi khuẩn với chất hữu cơ. Vi khuẩn tiết ra độc chất làm nướu
sưng, viêm, chẩy máu. Nếu không chữa, sẽ có những túi nhỏ chứa đầy vi
khuẩn xuất hiện chung quanh răng. [You must be registered and logged in to see this link.], đôi khi cả xương hàm, sẽ bị nhiễm độc.
Các mảng bựa bám chặt cần được nha sĩ giúp lấy đi, vì dùng bàn chải đánh răng không đủ mạnh để làm sạch chúng.
Trong bệnh [You must be registered and logged in to see this link.], ngoài vệ sinh [You must be registered and logged in to see this link.], sự dinh dưỡng cũng có vai trò đáng kể.
Một chế độ dinh dưỡng đầy đủ sẽ làm nướu khỏe mạnh để ngăn chặn sự xâm nhập của vi khuẩn và các hóa chất độc hại.
Thiếu sinh tố C, folate làm yếu nướu. Thiếu sinh tố C trầm trọng khi
chế độ ăn uống không có rau tươi và trái cây sẽ gây ra bệnh scurvy trong
đó nớu răng sưng và chẩy máu.
Thiếu chất đạm, sinh tố A và B cũng đều đưa tới bệnh [You must be registered and logged in to see this link.].
Ngoài ra, người bị bệnh tiểu đường, bệnh tuyến cận giáp, bệnh thiếu
hồng cầu, khô miệng, đang điều trị bằng phóng xạ cũng có nguy ngơ mắc
bệnh [You must be registered and logged in to see this link.].
Kết luận
Phương ngôn ta có câu nói:
"Cái răng cái tóc là góc con người"
Tuy chỉ là một góc của con người, nhưng răng có nhiều vai trò quan
trọng. Răng là cửa ngõ đầu tiên cho sự tiêu hóa, nuôi dưỡng cơ thể. Nếu
răng không nhai, không xé thực phẩm trước khi nuốt thì thực phẩm chẳng
làm sao mà xuống dạ dày để được tiêu hóa tiếp.
Một hàm răng đen hạt huyền, "răng đen nhi nhí, ông Lý cũng khen",
hoặc hàm răng trắng như ngọc làm gương mặt rạng rỡ khi cười, khiến thiên
hạ cũng vui theo. [You must be registered and logged in to see this link.], răng rụng hết trơn thì làm sao mà hùng dũng đọc "đít cua", làm sao mà thủ thỉ "tán đào, tán kép"!!
Một hàm răng không sâu không hư hỏng cũng có ảnh hưởng tốt cho cơ
thể. Kết quả nghiên cứu bên Phần Lan, công bố trong British Journal of
Medicine ngày 25 tháng 3 năm 1989 cho hay, có một liên hệ giữa bệnh của
răng với một số bệnh [You must be registered and logged in to see this link.] của cơ thể như tai biến động mạch não, bệnh tim, bệnh tiểu đường.
Các nghiên cứu mới đây tại Hoa Kỳ, Canada, Anh, Thụy Ðiển cũng có cùng kết luận. Theo H.I. Morrison, người mang bệnh [You must be registered and logged in to see this link.]
có nhiều rủi ro tử vong vì bệnh tim mạch. Kết quả nghiên cứu của bác sĩ
Walter Loesche, Ðại học Nha Michigan, đăng trên tạp chí của hội [You must be registered and logged in to see this link.] Hoa Kỳ vào tháng 3 năm 1998 cũng cho hay có sự tương quan giữa bệnh động mạch vành với bệnh của răng và nướu răng.
Ngày xưa, các cụ ta có tục lệ nhuộm răng đen bằng nhựa cánh kiến,
phèn đen. Hàm răng của các cụ bền vững, đẹp hạt huyền cho tới ngày các
cụ ra đồng nằm ca hát với giun với dế. Hay là ta phục hồi lại chế độ
nhuộm răng và phổ biến cho bàn dân tứ xứ. Có khi lại trở thành tỷ phú đô
la.
BS Nguyễn Ý Ðức -Hoa Kỳ | |  | |  |
| |  | |  |
|
|
Trang Chính 
Tìm kiếm 
Đăng ký 
Đăng Nhập 
Wed Dec 07, 2011 10:26 pm
